Blog van Mireille van Mourik

Een lach tijdens verdrietige momenten

Als organizer heb ik veel te maken met mensen die hun huis of administratie weer op orde willen brengen. Vaak kom ik tijdens onze werkafspraken ook voorwerpen en papieren tegen die van een dierbare overledene blijkt te zijn. Dat maakt de samenwerking vaak erg intens en persoonlijk.

Afscheid nemen van spullen

Als er keuzes gemaakt moeten worden welke spullen bewaard blijven, is dit een zware taak. Afscheid nemen van eigen spullen is vaak al lastig, maar na een overlijden komen er vaak veel én heftige emoties bij kijken. Vergeten herinneringen komen boven, alles komt ineens weer zo dichtbij. Verdriet, onmacht, verslagenheid, soms zelfs boosheid terwijl er juist lastige beslissingen moeten worden genomen. Dat is geen makkelijke combinatie. Ik probeer daarvoor veel ruimte te geven. Samen stil te staan bij wat er aan gevoelens en herinneringen naar boven komt. Bij alles wat door onze handen gaat, komt er steeds een klein beetje meer lucht. In huis en zeker ook in het hoofd. Stap voor stap.

De eerste stap zetten is moeilijk

Zo ook bij een klant die mij belde. Laat ik haar hier maar Anne noemen, niet haar echte naam. Tijdens het eerste contact vertelde ze me dat haar man onlangs onverwacht was overleden. Ze dacht dat ze binnenkort er aan toe zou zijn om naar zijn spullen te kijken en wat te gaan opruimen. Of ik haar dan hiermee wilde helpen? Uiteraard wilde ik haar helpen. We hebben enige tijd gesproken over hoe het nu gaat met haarzelf en over haar leven met haar overleden man.  Zo kwam ik ook bij de vraag wanneer zij denkt dat voor haar HET moment is om hieraan te beginnen?  Van deze vraag raakte ze plotseling erg van streek.

Goed bedoelde hulp

Wat bleek? Ze had tegen haar 2 volwassen zoons verteld dat ze het moeilijk vond steeds maar overal met het verlies geconfronteerd te worden door het zien van zijn spullen. Alsof hij ieder moment het huis weer kon inlopen. Daar had ze moeite mee, maar ondanks dat wilde ze het nog even uitstellen om al beslissingen te nemen.

Haar zoons hebben vervolgens een “tussenoplossing”  bedacht. Alle spullen in het huis die echt van hun vader waren, zijn verzameld. Keurig opgeborgen in dozen, uit het zicht. Met de bedoeling dat het Anne zou opluchten en met de gedachte dat ze het later wel eens kunnen uitzoeken. Wanneer zij er aan toe zou zijn. Zo goed en zorgzaam bedoeld, maar voor Anne was dit verschrikkelijk. En dat kon ik me helemaal voorstellen. Alles in één keer weg, niet de kans om geleidelijk naar een andere situatie te gaan. Ze was er zo intens verdrietig over, helemaal als ze naar de lege plekken in de kamers en kasten keek.

Beslissingen nemen als je er eigenlijk nog niet aan toe bent

Ik heb hierdoor snel met Anne een afspraak gemaakt. Om te bespreken wat voor haar nu de beste stap is. Alle spullen tijdelijk terug laten zetten of toch starten met het uitzoeken van de spullen in de dozen?  Het terugzetten was voor haar eigenlijk geen optie meer omdat het dan toch anders staat of hangt. Ze wilde toch het liefst dan maar beginnen met uitzoeken.

Omdat ze niet wist hoe haar zoons het hebben ingepakt, vroeg ze me eerst even te kijken. Zo hoefde zij niet alles in één keer onder ogen te krijgen. Ik zag toen ik de dozen en zakken opende, dat het redelijk gesorteerd was ingepakt. Daar was ik blij om, zo kon een rustige start gemaakt worden met de minst emotionele spullen. We hebben een tafel vrijgemaakt, haar lekkere stoel erbij gezet en een pot thee, om het zo comfortabel mogelijk te maken.

Wat deed ze het goed!

Ik haalde steeds een volle doos en pakte deze alvast voor haar uit zodat alles op tafel stond. Zo maakte ze haar beslissingen. Ze liet alles door haar handen gaan, daarmee nam ze ook goed afscheid van sommige spullen die ze niet wilde bewaren. Af en toe met tranen, met gemis, maar ook met prachtige verhalen en wat deed ze het goed! Zo zijn we meerdere keren samen aan de slag gegaan,  steeds een paar uur achter elkaar. We kwamen een aantal spullen tegen die ze graag weer in de huiskamer terug wilde. Daar hebben we een mooie plek voor gekozen, zodat ze deze goed kan zien. De lege  plekken zijn weer in gebruik, soms met andere spullen uit huis. Zo hebben we samen tijdens meerdere afspraken alles uitgezocht. De spullen waarvan ze dacht dat haar zoons deze mogelijk nog wilden hebben, hebben we apart gehouden. Ik merkte dat er steeds iets meer van haar afviel. Dat de klus waar zo tegenop zag, inderdaad heel zwaar was, maar toch zeker ook wat rust had gegeven. Er viel echt iets van haar schouders.

Een lach in een doosje

Één van de allerlaatste dingen was een houten doosje dat altijd naast zijn bed had gestaan. Met zo’n mooi ingelegd motief op het deksel. Ze opende het en zag bovenop een oud horloge dat hij vroeger veel heeft gedragen. Ze begon de spullen op tafel te leggen. Een paar visitekaartjes, manchetknopen, zelfs nog een paar tandjes uit de tijd dat hij de ’s nachts als tandenfee op pad ging….Plotseling zag ik haar gezicht van geconcentreerd naar een glimlach gaan en vervolgens: “kijk nou!!!” Ze begon hard te lachen.

Ze hield een soort van zegelring in haar handen. Ze vertelde me dat haar man deze ooit van zijn vader had gekregen. Een familiestuk. Hij was supertrots op die enorme ring, tot afgrijzen van zijn omgeving.  Vanaf de eerste dag dat hij hem omdeed, werd hij geplaagd door zijn zoons en door Anne. Zij vonden de ring afschuwelijk. Ze bleven maar grappen maken en de draak met hem steken.  Hij bleef er stoïcijns onder en droeg hem uiteindelijk vooral nog op feestdagen en verjaardagen “speciaal” voor zijn gezin😉

Deze herinnering is voor Anne zo waardevol. Ze hebben er altijd zoveel lol met elkaar om gehad. Al die grappen en opmerkingen met dan weer een passende reactie van zijn kant. Ze bekeek de ring nog eens goed. Hij leek ineens ook niet meer zo lelijk. Hij is mooi geworden door de geweldige herinneringen aan jarenlang plezier en leedvermaak. Anne besloot bijna gelijk dat deze een heel mooi plekje in huis krijgt, in het zicht!

Dit was voor mij zo’n mooi voorbeeld hoe er ineens een klein lichtstraaltje kan ontstaan in een zware tijd. Een lach die in een doosje was bewaard en tevoorschijn mocht komen. De ring heeft inmiddels een mooi plekje gekregen in een uitgelicht kastje in de gang. Ik weet inmiddels dat Anne ieder keer als ze er langsloopt, een glimlach voelt opkomen. Ongeacht hoe ze zich die dag voelt.

Mireille van Mourik
Refresh Organizing